Türkiye, aktif fay hatları üzerinde yer alan bir deprem ülkesi olarak sık sık yıkıcı sarsıntılarla karşı karşıya kalmaktadır. 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş merkezli meydana gelen büyük depremler, binlerce insanın hayatını kaybetmesine ve büyük yıkımlara yol açmıştır. Bu felaket, bilimsel ve mühendislik temelli önlemlerin alınmasının ne kadar kritik olduğunu bir kez daha göstermiştir
Yalova’da Deprem Riskine Karşı Eksikler Giderilmeli
Yalova Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Ozan Burak Cangir, depremin yıl dönümünde yaptığı açıklamada, depreme karşı alınması gereken önlemleri ve mevcut eksiklikleri gözler önüne serdi. Cangir, bilimsel zemin etütlerinin hayati önem taşıdığını belirterek, Yalova’daki birçok belediyede jeoloji mühendisi istihdam edilmediğini vurguladı. Depremler, herhangi bir il ya da ülke sınırına bağlı kalmaksızın büyük yıkımlara yol açabilmekte, bu nedenle yerel yönetimlerin depreme karşı daha bilinçli ve sistematik adımlar atması gerekmektedir.
Özellikle Yalova’da Kaytazdere, Altınova, Subaşı, Taşköprü, Tavşanlı, Çınarcık, Esenköy ve Teşvikiye belediyelerinde jeoloji mühendislerinin istihdam edilmediğini belirten Cangir, bu eksikliğin büyük bir risk oluşturduğunu ifade etti. Depreme karşı bir kontrol mekanizması oluşturulması gerektiğini vurgulayan Cangir, “Her belediyede jeoloji mühendisleri görev almalı ve yapı denetim süreçleri bilimsel temellere dayandırılmalıdır” dedi.
Bilimsel Zemin Etütlerinin Önemi
Sağlam ve güvenli yapılaşmanın temel unsurlarından biri olan zemin etütleri, doğru bir şekilde yapılmadığında büyük felaketlere yol açabilir. Cangir’in de belirttiği gibi, Türkiye’de hâlâ birçok yapı, yeterli zemin etütü yapılmadan ya da yetersiz incelemelerle inşa edilmektedir. Sağlam yapılaşmanın ancak doğru zemin etüdü ile mümkün olabileceğini vurgulayan Cangir, belediyelerin bu konuda daha sıkı bir denetim mekanizması kurması gerektiğini dile getirdi.
Deprem Eylem Master Planı Şart
Depremlerin kaçınılmaz olduğu bilinciyle hareket edilmesi gerektiğini vurgulayan Ozan Burak Cangir, depreme karşı alınması gereken önlemleri sıraladı.
- Deprem Eylem Master Planı oluşturulmalı: Türkiye ve Yalova özelinde, afetlere hazırlık konusunda bütüncül bir yaklaşım benimsenmeli ve uzun vadeli bir plan oluşturulmalıdır.
- Fay hatlarına yakın bölgelerde yapılaşma konusunda katı kurallar uygulanmalı: Fay zonları ve riskli bölgelerde yapılaşma izni verilmeden önce titiz bir zemin etüdü gerçekleştirilmelidir.
- Yerel zemin özelliklerine göre mühendislik çözümleri belirlenmeli: Her bölgenin jeolojik yapısına uygun yapı teknikleri belirlenmeli ve uygulanmalıdır.
- Yapı denetim süreçleri sıkılaştırılmalı: Yapı denetimi yalnızca kâğıt üzerinde değil, sahada etkili bir şekilde yürütülmelidir. Özellikle zemin etütleri, bağımsız uzmanlar tarafından denetlenmelidir.
- Kentsel dönüşüm projeleri hızlandırılmalı: Bilimsel veriler doğrultusunda kentleşme teşvik edilmeli, riskli yapılar ivedilikle yenilenmelidir.
Yetkililere Çağrı: Deprem Öldürmez, İhmal Öldürür
Yalova Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Cangir, yetkililere, yerel yönetimlere ve halka çağrıda bulunarak bilim insanlarının uyarılarının dikkate alınması gerektiğini belirtti. “Sağlam zemin etüdü yapılmadan tek bir çivi çakılmamalı” diyen Cangir, depremlerin yıkıcı etkilerinin önüne geçebilmek için sistematik ve disiplinli bir yaklaşımla hareket edilmesi gerektiğini vurguladı.
Özetle, Yalova’da ve Türkiye genelinde belediyelerin jeoloji mühendisleri istihdam etmesi bir lüks değil, zorunluluktur. Bilimsel yöntemler ışığında, sağlam yapılaşma ve doğru denetim mekanizmaları oluşturulmadığı sürece, deprem gibi doğal afetler büyük felaketlere yol açmaya devam edecektir. Deprem öldürmez, ihmal öldürür!
